درد گردن می‌تواند در هر دو طرف ایجاد شود و معمولاً خطرناک نیست. این درد اغلب به دلیل مشکلاتی در عضلات، اعصاب، مفاصل، استخوان‌ها یا دیسک‌های گردنی ایجاد می‌شود. شایع‌ترین دلایل درد در سمت راست گردن شامل وضعیت بدنی نامناسب، فشار روی گردن، آسیب‌دیدگی یا در موارد نادر، برخی بیماری‌ها هستند. در این مقاله، انواع درد در سمت راست گردن، دلایل اصلی، علائم همراه، روش‌های تسکین درد، مدت زمان بهبود و زمان مناسب برای مراجعه به پزشک بررسی خواهد شد.
انواع دردهایی که ممکن است در سمت راست گردن ایجاد شوند
درد گردن می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد که شامل موارد زیر است:
- درد عضلانی: فعالیت بیش از حد، استرس یا اسپاسم در عضلات گردن یا شانه گاهی منجر به ایجاد گرفتگی‌های شدید و حساس‌شونده (نقاط ماشه‌ای) و درد می‌شود.
- درد مفصلی: این نوع درد که گاهی تیز، عمیق یا ضربان‌دار است، معمولاً در مفاصل فاست (بخشی از استخوان‌های گردن) بروز می‌کند. درد هنگام خم کردن سر به سمت ناحیه آسیب‌دیده تشدید شده و گاهی اوقات به بالای کمر یا شانه منتشر می‌شود.
- درد عصبی: تحریک یا فشار ریشه‌های اعصاب نخاعی، باعث دردی تیز، کوتاه‌مدت یا شدید می‌شود. این درد گاهی با حس گزگز یا دردی همراه است که ممکن است به بازو و دست کشیده شود.
- درد ارجاعی: دردی که در یک ناحیه از بدن احساس می‌شود، اغلب از مشکلی در ناحیه‌ای دیگر نشات می‌گیرد.
- درد استخوانی: این نوع درد که از مهره‌های گردنی (استخوان‌های ستون فقرات) ناشی می‌شود از درد ناشی از بافت‌های نرم، شیوع کمتری دارد اما گاهی نشان‌دهنده یک مشکل جدی‌تر است.
علائم نیاز به فوریت‌های پزشکی
در صورت مشاهده علائم زیر، فوراً با اورژانس (115) تماس بگیرید یا به مراکز درمانی اضطراری مراجعه کنید:
- مننژیت (عفونت یا التهاب غشاهای پوشاننده مغز): علائمی مانند تب، سردرد یا سفتی شدید گردن که اجازه نمی‌دهد چانه به سینه نزدیک شود.
- حمله قلبی: علائمی مانند درد در قفسه سینه، بازو یا فک، تنگی نفس، تعریق، تهوع یا استفراغ.
علل احتمالی درد در سمت راست گردن
درد هر دو سمت گردن معمولاً به دلیل مشکلات بافت‌های نرم، مانند عضلات ایجاد می‌شود.
عوامل اصلی درد گردن شامل موارد زیر است:
- وضعیت بدنی و حالت خواب
- استرس‌های جسمی و روانی
- آسیب‌دیدگی
- شرایط پزشکی خاص
1. وضعیت بدن و حالت خواب
طرز نشستن، ایستادن یا دراز کشیدن نادرست شما مخصوصاً وقتی برای مدت طولانی یا به صورت مکرر انجام می‌شوند، درد گردن را در پی دارد.
برای جلوگیری از ایجاد فشار بر گردن، هنگام انجام فعالیت‌هایی که احتمال دارد گردن را تحت تأثیر قرار دهند، به وضعیت بدن خود توجه کنید، از جمله:
- نشستن یا خم شدن روی میز
- مطالعه
- تماشای تلویزیون
- استفاده از کامپیوتر (به‌ویژه زمانی که مانیتور بیش از حد بالا یا پایین باشد)
- ورزش‌هایی که شامل چرخش یا حرکت ناگهانی گردن هستند
- هر فعالیتی که گردن را برای مدت طولانی در یک حالت ثابت نگه می‌دارد
- خوابیدن
مطلب مرتبط: گردن درد بعد از خواب: چگونه با درد کمتر از خواب بیدار شویم؟
2. استرس فیزیکی و روانی
تنش اضافی در عضلات گردن، ناشی از فعالیت‌های جسمی یا واکنش به استرس‌های روانی، می‌تواند منجر به درد یا سفتی گردن شود.
فشار روی گردن گاهی به دلایل زیر ایجاد می‌شود:
- انقباض عضلات در واکنش به استرس‌های روانی
- فعالیت‌های فیزیکی طولانی که عضلات گردن را درگیر می‌کنند، به‌ویژه زمانی که سر به عقب خم شده یا در ارتفاعات بالا کار می‌کنید
- فشار ناگهانی (مانند گرفتن یک کودک در حال پریدن)
- فشار جبرانی (مانند حمل کیف بر روی یک شانه)
3. آسیب دیدگی
آسیب به هر بخش از گردن می‌تواند باعث درد شود، اما شایع‌ترین آسیب‌های گردن مربوط به عضلات و رباط‌ها است.
علل رایج آسیب‌دیدگی گردن عبارتند از:
- تصادفات رانندگی
- افتادن
- حوادث غواصی
- ورزش‌های تماسی
یکی از آسیب‌های شایع گردن، ضربه شلاقی (Whiplash) است. این آسیب در نتیجه یک حادثه ناگهانی (مانند تصادف رانندگی یا برخورد در ورزش) رخ می‌دهد که باعث حرکت سریع و غیرعادی گردن به جلو (هایپر فلکشن) یا عقب (هایپراکستنشن) می‌شود.
ضربه شلاقی گاهی به ساختارهای مختلف گردن آسیب می‌زند و منجر به درد در گردن، گوش و یا فک، سردرد، اسپاسم عضلانی و کاهش دامنه حرکتی گردن می‌شود.
مطلب مرتبط: گردن درد و سردرد: علل و درمان
4. شرایط پزشکی
اگرچه کمتر رایج است، اما برخی شرایط پزشکی می‌توانند باعث درد گردن شوند. این شرایط شامل موارد زیر هستند:
- تورتیکولی حاد (Torticollis): چرخش و خم شدن دردناک گردن به یک سمت که به‌صورت ناگهانی ظاهر می‌شود.
- دژنراسیون دیسک گردنی (اسپوندیلوز): فرسایش دیسک‌های ژله‌ای ستون فقرات که باعث کاهش فاصله بین مهره‌ها و ایجاد فشار بر مفاصل ستون فقرات می‌شود.
- آرتروز مفاصل فاست گردنی: آرتروز در مفاصل کناری مهره‌ها که باعث درد در وسط یا کناره‌های گردن می‌شود و گاهی به شانه‌ها، پایه سر، گوش، فک یا بازو گسترش می‌یابد.
- دیسک بیرون‌زده یا پاره‌شده: دیسکی که از جای خود خارج شده (بیرون‌زده) یا شکسته باشد.
- رادیکولوپاتی گردنی (عصب تحت فشار): فشردگی عصب یا تحریک عصبی در گردن، جایی که از نخاع جدا می‌شود.
- پوکی استخوان: شرایطی که در آن استخوان‌ها سریع‌تر از آنچه جایگزین می‌شوند، تحلیل می‌روند و احتمال دارد باعث شکستگی‌های کوچک در ستون فقرات شوند.
- عفونت گردن: عفونت‌هایی که گاهی در استخوان (استئومیلیت)، دیسک (دیسکیت) یا مناطق دیگر مانند آبسه نخاعی رخ می‌دهند.
- فیبرومیالژیا: اختلال مزمنی که علائمی مانند درد گسترده و خستگی در بدن را ایجاد می‌کند.
- مننژیت: التهاب غشاهای پوشاننده مغز و نخاع که معمولاً به‌دلیل عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می‌شود.
- غدد لنفاوی متورم: تورم غدد لنفاوی هم گاهی باعث تحریک و اسپاسم عضلات گردن مجاور می‌شود.
سایر علائم همراه با درد در سمت راست گردن
درد گردن ممکن است با علائم دیگری همراه باشد، از جمله:
- سردرد
- سفتی گردن
- درد عصبی که به بازو و گاهی دست گسترش می‌یابد
- بی‌حسی، گزگز یا ضعف در بازو، دست یا ناحیه‌ای که توسط عصب‌های درگیر تحت تأثیر قرار گرفته است
- دشواری یا درد در حرکت دادن سر به یک یا چند جهت
- کج شدن سر به یک سمت
- صدای تق‌تق یا حس ساییدگی (کریپتوس)
- درد در قسمت بالای کمر، شانه‌ها یا بازوها
در صورت وجود آسیب گردن، ممکن است علائمی داشته باشید که نشان‌دهنده نیاز به مراقبت پزشکی است، از جمله:
- سرگیجه
- تهوع
- ضعف
- احساس گزگز یا بی‌حسی
- تغییر در بینایی یا شنوایی
- مشکل در تمرکز
- دشواری در بلع
روش‌های کاهش درد در سمت راست گردن (خانگی و پزشکی)
درد گردن معمولاً با اقدامات ساده و غیرتهاجمی قابل مدیریت است.
یخ
در ۴۸ تا ۷۲ ساعت اول، به‌ویژه در صورت وجود تورم از یخ استفاده کنید. یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید. یک کیسه یخ، سبزیجات یخ‌زده یا حوله یخ‌زده را در یک پارچه نازک و خشک بپیچید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هر دو تا چهار ساعت روی ناحیه بگذارید تا علائم بهبود یابد.
گرما
بعد از ۷۲ ساعت به جای سرما از گرما استفاده کنید. کمپرس گرم، پد حرارتی یا دوش آب گرم هم موثر است. یک حوله مرطوب که در مایکروویو گرم شده نیز می‌تواند مفید باشد، اما مراقب باشید که بیش از حد گرم نشود تا مبادا آسیب ببینید. گرمای مرطوب را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در هر بار اعمال کنید.
خواب بهتر
برای خوابیدن:
- از یک تشک سفت استفاده کنید.
- از بالشی که گردن را حمایت می‌کند یا بالشتک مخصوص گردن استفاده کنید.
- گردن خود را در حالت ریلکس و در یک خط مستقیم با بدن نگه دارید.
- اگر به پشت می‌خوابید، یک بالش کوچک زیر گردن و یک بالش زیر زانوها قرار دهید.
- از خوابیدن روی شکم خودداری کنید.
وضعیت بدنی بهتر و تغییرات در فعالیت‌ها
آگاهی از نحوه قرارگیری بدن و اتخاذ تدابیری برای کاهش فشار به درمان و پیشگیری از درد گردن کمک می‌کند.
چند نکته برای جلوگیری از فشار به گردن شامل موارد زیر است:
- اگر برای مدت طولانی می‌نشینید از صندلی‌های چرخان دارای پشتی صاف، نشیمن‌گاه و پشتی قابل تنظیم، دسته، تکیه‌گاه سر استفاده کنید و هر ساعت یک‌بار گردن خود را کشش دهید.
- هنگام صحبت کردن با تلفن از هدست استفاده کنید.
- وسایلی که مطالعه می‌کنید یا می‌بینید از جمله صفحه‌نمایش‌ها را در سطح چشم خود قرار دهید.
- تا جای ممکن از ایستادن برای مدت طولانی خودداری کنید.
- اگر برای مدت طولانی ایستاده‌اید، یک زیرپایی کنار پای خود قرار دهید و هر از گاهی پای خود را روی آن استراحت دهید.
- از کفش‌هایی با کفی نرم استفاده کنید (از پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند خودداری کنید).
- اگر سفر طولانی دارید، هر ساعت توقف کرده و کمی راه بروید.
- برای اجتناب از تحمل وزنی که به قسمت بالای کمر، فشار وارد می‌کند (مانند کیف، کوله‌پشتی و کودکان) از کوله‌پشتی‌های چرخ‌دار، چمدان یا کالسکه استفاده کنید.
- وسایل را نزدیک به بدن خود حمل کنید.
- از کارهایی که به مدت طولانی، بالای سر انجام می‌شوند، خودداری کنید.
- بر روی وضعیت بدنی خود کار کنید و سر خود را بالا نگه دارید، شانه‌ها و کمر خود را پایین بیاورید و سعی کنید گردن خود را در امتداد بدن قرار دهید (از خمیدگی به جلو پرهیز کنید).
- از حرکت‌های افراطی و وضعیتی که باعث تنش مداوم می‌شود، اجتناب کنید.
- اگر نمی‌توانید گردن خود را به طور کامل به چپ و راست حرکت دهید از رانندگی خودداری کنید.
- اگر می‌توانید با ایمنی رانندگی کنید، تکیه‌گاه سر را طوری تنظیم کنید که به درستی از گردن و سر شما حمایت کند.
کشش و تمرینات
تمریناتی که عضلات گردن را کشش داده و تقویت می‌کنند به بهبود دامنه حرکتی، درد و سفتی گردن کمک می‌کنند. قبل از شروع هرگونه کشش یا تمرین جدید، خصوصاً اگر گردن‌تان آسیب جدی دیده، عصب گردن‌تان گرفته یا احساس درد و بی‌حسی در بازو و دست خود دارید با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از حرکات کششی یا تمرین، عضلات گردن و قسمت بالای کمر خود را با انجام چند دقیقه گرم‌کردن بدن یا اعمال گرما (مانند پد گرمایی، حمام یا دوش گرم یا حوله مرطوب و گرم) آماده کنید.
این کشش‌ها و تمرینات را دو بار در روز (هنگام بیدار شدن از خواب و قبل از خواب شبانه) انجام دهید.
کشش‌ها می‌توانند به سادگی شامل حرکت دادن سر به بالا، پایین و چپ و راست باشند.
شاید بهتر باشد با یک فیزیوتراپیست ماهر ملاقات کنید تا برای بهبود علائم، تمرینات خاصی را به شما نشان دهد.
کاهش استرس
کاهش استرس به کاهش تنش گردن کمک کرده و فرآیند بهبودی و پیشگیری از درد گردن را تسهیل می‌کند.
روش‌های کاهش استرس شامل موارد زیر هستند:
- یوگا
- تای‌چی
- ماساژ
- تکنیک‌های آرام‌سازی مانند تمرینات تنفسی
- تمرینات ذهن‌آگاهی مانند مدیتیشن یا آرام‌سازی عضلات تدریجی
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
ماساژ
انواع مختلفی از ماساژها وجود دارند که به تسکین اسپاسم‌های عضلانی کمک می‌کنند. برای ماساژ، یک درمانگر لایق و با تجربه در زمینه درد گردن را انتخاب کنید.
دارو
داروهای بدون نسخه مانند تیلنول (استامینوفن)، ادویل موترین (ایبوپروفن)، آلِوو (ناپروکسن) یا آسپیرین به مدیریت درد کمک می‌کنند. توجه داشته باشید که نباید به کودکان یا نوجوانان آسپیرین داده شود.
اگر داروهای بدون نسخه مؤثر نباشند، پزشک شما گاهی داروهای زیر را تجویز می‌کند:
- داروهای مسکن تجویزی
- شل‌کننده‌های عضلانی
- داروهای ضدافسردگی خاص
تزریق
تزریق استروئید اپیدورال گردنی، درمانی است که در آن مخلوطی از بی حس کننده موضعی (بوپیویکائین) و استروئید ضد التهابی (دپو مدرون) در فضای اپیدورال تزریق می شود. هدف کاهش التهاب و تسکین درد در ناحیه آسیب دیده ستون فقرات است.
مطلب مرتبط: تزریقات درمانی برای دیسک گردن و گردن درد مزمن
جراحی
در مواردی که درمان های محافظه کارانه برای رفع درد در سمت راست گردن کافی نیست، مداخلات جراحی ممکن است به عنوان یک گزینه مناسب در نظر گرفته شود.
مدت زمان بهبودی از درد گردن سمت راست
درد گردن اغلب به سه دسته تقسیم می‌شود:
- حاد: کمتر از شش هفته طول می‌کشد
- نیمه‌حاد: شش تا دوازده هفته طول می‌کشد
- مزمن: بیشتر از دوازده هفته طول می‌کشد
مدت زمان بهبودی درد گردن به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما بیشتر دردهای گردن فقط چند هفته طول می‌کشند.
درد گردن سمت راست که بهبود نمی‌یابد
اگر درد گردن شما بهبود پیدا نمی‌کند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما احتمالاً بسته به علت درد گردن‌تان، شما را به متخصصان زیر ارجاع می‌دهد:
- متخصص پزشکی فیزیکی و توانبخشی (به افرادی که توانایی‌های عملکردی آن‌ها به دلیل مشکلات پزشکی یا آسیب‌ها تحت تأثیر قرار گرفته، کمک می‌کند)
- روماتولوژیست (متخصص بیماری‌های مفصلی و آرتریت)
- مشاور سلامت روان
- متخصص نورولوژی
- کلینیک تخصصی ستون فقرات
- کلینیک درد
در صورت لزوم، پزشک شما آزمایشاتی مانند موارد زیر را پیشنهاد می‌دهد:
- رادیوگرافی (X-ray)
- توموگرافی کامپیوتری (CT scan)
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
- آزمایشاتی برای بررسی عضلات و اعصاب، مانند الکترومیوگرافی (EMG)
چه زمانی برای درد در سمت راست گردن باید به پزشک مراجعه کنید
اگرچه درد گردن معمولاً جدی نیست، گاهی اوقات مراجعه به پزشک ضروری است. حتی اگر درد گردن خفیف باشد، وجود علائم دیگر گاهی نشان‌دهنده یک مشکل جدی است.
به پزشک مراجعه کنید اگر درد گردن شما:
- پس از یک آسیب (مانند تصادف رانندگی، تصادف هنگام شیرجه، ضربه یا سقوط) رخ داده است (در این صورت فوراً به مراقبت پزشکی نیاز دارید، گردن شما باید توسط یک فرد حرفه‌ای آموزش‌دیده مثلاً یک امدادگر ثابت نگه داشته شود)
- به شانه‌ها یا بازوها و یا پاها منتشر می‌شود
- با بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن، سردی، ضعف یا تغییر در حس در بازوها و یا پاها (یا سایر قسمت‌ها) همراه است
- مخصوصاً پس از آسیب با مشکل در مهارت‌های حرکتی دقیق همراه است
- شدید است
- مداوم و پیوسته است
- بیشتر از چند هفته طول کشیده است
- با داروهای مسکن بدون نسخه تسکین نمی‌یابد
- به طور قابل توجهی توانایی حرکت دادن گردن را محدود می‌کند
- صبح‌ها بدتر می‌شود
- با تب، عرق یا لرز همراه است
- با از دست دادن کنترل مثانه یا روده همراه است
- بدتر می‌شود
- شما را نگران می‌کند
مراقبت‌های خودمراقبتی برای درد گردن مزمن
درد گردن مزمن گاهی با اقداماتی مانند موارد زیر بهبود می‌یابد:
- فیزیوتراپی
- تمرینات آرام دامنه حرکتی
- حفظ وضعیت بدنی صحیح (چه در حالت بیداری و چه در خواب)
- ورزش منظم (۳۰ دقیقه حرکات کشش در اکثر روزها با فواصل کوتاه در طول روز)
- مشاوره با پزشک
خلاصه
درد گردن که می‌تواند در هر دو طرف گردن رخ دهد، معمولاً مربوط به بافت نرم است و جای نگرانی ندارد. علت درد گردن شامل وضعیت بدن و خواب، استرس‌های فیزیکی و روانی، آسیب‌ها و شرایط پزشکی است.
این درد اغلب با اقداماتی مانند استفاده از یخ و سپس گرما، بهبود وضعیت بدن در حالت بیداری و خواب، کشش‌ها و تمرینات، کاهش استرس، ماساژ و داروها بهبود می‌یابد. اگر درد گردن شما بهبود نمی‌یابد، پس از یک آسیب بروز پیدا کرده یا با علائم دیگری مانند بی‌حسی، درد منتشر شده یا ضعف همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید.
مدیریت درد برای گردن درد سمت راست در کلینیک درد افتخار شامل یک استراتژی چند رشته ای است که مداخلات مختلف را برای کاهش ناراحتی و بهبود رفاه کلی ترکیب می کند. تیم متخصص ما طیف وسیعی از تکنیک ها، از جمله فیزیوتراپی و مداخلات پزشکی را متناسب با شرایط خاص فرد به کار می گیرد. فیزیوتراپی بر تمرینات و تکنیک های دستی برای افزایش تحرک و کاهش درد تمرکز دارد. علاوه بر این، متخصصان مدیریت درد ما ممکن است داروها، تزریق‌ها یا سایر روش‌های کم تهاجمی را برای هدف قرار دادن منبع درد توصیه کنند.
