بیماری ترومبوآنژئیت انسدادی یا بیماری برگر، بیماری نادری است که اغلب در افراد سیگاری رخ می‌دهد. در این بیماری عروق خونی در پاها، بازوها، کف پا و دست‌های ملتهب می‌شوند و جریان خون در آنها سخت می‌شود. در این بیماری لخته‌های خون، وضعیت بیمار را وخیم تر می‌کند و باعث درد و آسیب بافتی می‌شود. ترک سیگار بهترین راه برای تسکین علائم بیماری ترومبوآنژئیت انسدادی یا بیماری برگر است.
طبق تصویر فوق التهاب عروق خونی در بیماری برگر موجب می‌شود تا جریان خون به انگشتان دست و پا، بازوها و پاها را محدود شود.
بیماری برگر چیست؟
ترومبوآنژئیت انسدادی یا بیماری برگر (Buerger disease) یک بیماری نادر عروقی خونی است که رگ‌های خونی بازوها، پاها، انگشتان دست و پا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. التهاب عروقی خونی، جریان خون را در عروق دشوار می‌نماید. لخته‌های خون تشکیل شده، رگ خونی را مسدود می‌کنند. در نتیجه منجر به درد و آسیب بافتی می‌شود، علائمی که از انگشتان دست و پا شروع می‌شود تا بازوها و پاها ادامه می‌یابد.
ترومبوآنژئیت انسدادی چقدر شایع است؟
ترومبوآنژئیت انسدادی به دلیل کاهش تعداد افراد سیگاری در آمریکا کمتر شایع است. در ایالات متحده، تنها ۱۲ تا ۲۰ نفر در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر به این بیماری مبتلا هستند. در کشورهای دیگری که مصرف دخانیات در آنها بیشتر است، ترومبوآنژئیت انسدادی یا بیماری برگر بیشتر رخ می‌دهد.
علائم بیماری برگر چیست؟
علائم اولیه ترومبوآنژئیت انسدادی شامل درد شدید در پاها و بازوها است. درد در هنگام استراحت بدن نیز ادامه می‌یابد. علائم ترومبوآنژئیت انسدادی به تدریج و با گذشت زمان ایجاد می‌شوند. این علائم شامل:
- درد دست یا پا (احساس سوزش یا گزگز)
- زخم روی انگشتان پا یا دست
- درد مچ پا، پا یا ساق پا هنگام راه رفتن
- سندرم رینود
- تغییر در رنگ یا بافت پوست
سایر علائم بیماری برگر که پس از مدتی ظاهر می‌شوند، شامل:
- گرفتگی عضلات
- لخته شدن خون (ترومبوز) در عروق خونی
- قرمز، کبودی یا رنگ پریده شدن انگشتان دست یا پا
- سرد یا بی‌حس شدن پاها یا دستها
- قانقاریا سیاه مردگی
- زخم‌های پوستی
چه چیزی باعث ترومبوآنژئیت انسدادی می‌شود؟
علت بیماری برگر ناشناخته است، اما دانشمندان معتقدند که ماده‌ای در تنباکو وجود دارد که به پوشش عروق خونی آسیب می‌رساند. چونکه بیشتر افراد مبتلا به ترومبوآنژئیت انسدادی سیگار می‌کشند. احتمال دارد در برخی افراد، ژن‌هایی در بدن ابتلا به ترومبوآنژئیت انسدادی را افزایش دهند. البته برخی از دانشمندان معتقدند که بیماری برگر یک بیماری خودایمنی است.
عوامل خطر بیماری برگر چیست؟
عوامل خطر بیماری برگر عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- جویدن تنباکو یا مصرف ماری جوانا
- درست کردن سیگار توسط خودتان
- مرد بودن
- سن ۲۰ تا ۴۵ سال
عوارض بیماری برگر
عوارض نادر بیماری ترومبوآنژئیت انسدادی شامل:
- سکته مغزی
- حمله قلبی
- حمله ایسکمیک گذرا
- قطع انگشتان پا یا دست
- مشکلات رگ‌های خونی در روده‌ها
- مشکلات سیستم عصبی
تشخیص و آزمایش‌ها
بیماری برگر چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- معاینه فیزیکی
- سابقه پزشکی
- معاینه عروقی
- آزمایش ادرار
برای تشخیص ترومبوآنژئیت انسدادی چه آزمایش‌هایی لازم است؟
پزشک می‌تواند رگ‌های خونی را با آزمایش‌های زیر بررسی کند:
- سونوگرافی
- شاخص مچ پا-بازویی (ABI)
- توموگرافی کامپیوتری(سی تی اسکن)
- آنژیوگرافی
- آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی (MRA)
درمان قطعی بیماری برگر
بیماری برگر یا التهاب عروق خونی یک بیماری مزمن و پیش‌رونده است که در آن عروق خونی کوچک و متوسط دچار التهاب و ترومبوز می‌شوند. متأسفانه، درمان قطعی و صددرصدی برای برگر وجود ندارد و درمان‌های موجود عمدتاً به کنترل و کاهش علائم بیماری متمرکز هستند. یکی از موثرترین اقدامات برای کاهش پیشروی بیماری، ترک سیگار و مصرف دخانیات و نیکوتین است. نیکوتین و مواد مضر دخانی می‌توانند عروق را تنگ کرده و التهاب را تشدید کنند.
از طرف دیگر، پرهیز از مصرف دخانیات می‌تواند به بهبود جریان خون و کاهش خطر عوارض بیماری کمک کند. علاوه بر این، کنترل فشار خون و کلسترول، مصرف داروهای توصیه شده توسط پزشک، و مراقبت منظم از سلامت عمومی می‌توانند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. در نهایت، همکاری نزدیک با پزشک متخصص بیماری برگر برای برنامه‌ریزی درمان و پیگیری منظم ضروری است.
درمان و مدیریت بیماری برگر
به بیماران مبتلا به ترومبوآنژئیت انسدادی توصیه می‌شود که فوراً و بدون معطلی سیگار را ترک کنند. این توصیه، تنها درمان موثر شناخته شده است. در حال حاضر هیچ اجماعی در بین پزشکان در مورد رویکرد درمانی بهینه وجود ندارد.
اقدامات حمایتی شامل موارد زیر است:
- از قرار گرفتن در معرض عواملی که گردش خون محیطی را کاهش می‌دهند، مانند سرما خودداری کنید.
- به آرامی دستها و پایتان را ماساژ دهید و برای تحریک گردش خون، از پد گرما استفاده کنید.
- از نشستن یا ایستادن در یک حالت برای مدت طولانی خودداری کنید.
- برای جلوگیری از آسیب دیدگی، پابرهنه راه نروید.
- از پوشیدن لباس‌های تنگ یا محدودکننده خودداری نمایید.
- هرگونه آسیب مثلاً زخم را جدی بگیرید و درمان کنید.
بیماران مبتلا به لنگش اما بدون ایسکمی شدید بایستی به راه رفتن تشویق شوند، در حالی که بیماران مبتلا به ایسکمی شدید بایستی در رختخواب بمانند و از آنها مراقبت شود.
چه داروهایی برای ترومبوآنژئیت انسدادی استفاده می‌شود؟
برخی داروها در درمان سندرم ترومبوتیک مفید هستند، از جمله:
- گشاد کننده‌های عروق مانند مسدودکننده‌های کانال کلسیم، جریان خون را بهبود می‌بخشند.
- داروهایی برای جلوگیری از التهابعروق
- مسکن‌ها، به تسکین درد و بهبود زخم‌ها کمک می‌کنند.
- داروهای ضد انعقاد خون که از تشکیل لخته خون جلوگیری می‌کنند.
- آنتی بیوتیک‌ها، برای درمان زخم‌ها کاربرد دارد.
درمان‌های بیماری برگر چیست؟
علائم ترومبوآنژئیت انسدادی را می‌توان با روش‌های زیر تسکین داد:
- تمرین و ورزش
- قطع انگشتان دست یا پا هنگام بروز عفونت یا قانقاریا
- تحریک نخاع
- کامپرشن تراپی یا درمان با فشار سازی روی دست و پا
- جراحی سمپاتکتومی برای تسکین درد یا بهبود جریان خون
- سمپاتکتومی از طریق امواج رادیویی
درمان بیماری برگر از طریق سمپاتکتومی با امواج رادیویی چیست؟
در سمپاتکتومی از طریق امواج رادیویی، با استفاده از امواج رادیوفرکانسی، بخش‌هایی از اعصاب سمپاتیک که مسئول باریک شدن عروق هستند، هدف قرار می‌گیرند. این روش می‌تواند به کاهش درد و بهبود جریان خون در اندام‌های تحت‌تاثیر کمک کند.
مزایای این روش عبارتند از:
درمان با سمپاتکتومی از طریق امواج رادیویی چندین مزایا دارد:
- غیر تهاجمی: این روش غیرتهاجمی است و نیاز به برش بزرگ یا بستری طولانی ندارد.
- کاهش درد: با کاهش فعالیت اعصاب سمپاتیک، جریان خون بهتری در اندام‌ها برقرار می‌شود که می‌تواند درد را کاهش دهد.
- افزایش کیفیت زندگی: بیماران ممکن است توانایی بهتری در انجام فعالیت‌های روزمره خود پیدا کنند.
- کاهش خطر عوارض جراحی: به دلیل غیرتهاجمی بودن، خطر عوارض جراحی کمتر است.
عوارض جانبی درمان
ترک سیگار هیچ عارضه جانبی ندارد و می‌تواند سلامت شما را از چندین طریق بهبود بخشد. همه داروها می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند و عوارض جانبی از دارویی به داروی دیگر متفاوت است. پزشک با دقت بررسی خواهد کرد که کدام دارو برای شما مناسب‌تر است.قطع انگشت دست یا پا موجب تورم، درد یا عفونت می‌شود.خطرات متعددی مرتبط با تحریک نخاع وجود دارد از جمله:
- آسیب عصبی
- سردرد نخاعی
- مشکلات مربوط به دستگاه پایش عصب یا استیمولاتور
پیشگیری
چگونه می‌توان خطر ابتلا به بیماری برگر را کاهش داد؟
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری برگر، از سیگار کشیدن و استفاده از هرگونه تنباکو خودداری کنید. همچنین از مصرف چسب‌های نیکوتین و حشیش خودداری نمایید.
اگر دچار بیماری ترومبوآنژئیت انسدادی شوم چه اتفاقی می‌افتد؟
از آنجایی که هیچ درمانی برای ترومبوآنژئیت انسدادی وجود ندارد، علائم تا زمانی که سیگار می‌کشید، ادامه خواهند داشت و به دارو و احتمالاً جراحی نیاز خواهید داشت اما اگر سیگار را ترک کنید، علائم می‌توانند بهبود یابند.
ترومبوآنژئیت انسدادی چه مدت طول می‌کشد؟
علائم به مدت یک تا چهار هفته به طور همزمان ادامه می‌یابد، اما علائم معمولاً دوباره عود می‌کند.پرهیز از مصرف تمام محصولات تنباکو، نیکوتین و ماری‌جوانا بهترین راه برای مدیریت علائم سندرم ترومبوتیک است.
دیدگاه‌های علمی در مورد بیماری برگر چیست؟
اگرچه هیچ درمانی برای ترومبوآنژئیت انسدادی وجود ندارد اما با ترک سیگار می‌توانید از وخیم شدن بیماری جلوگیری کنید. اگر همچنان به مصرف محصولات دخانی ادامه می‌دهید، برای تسکین علائم به دارو و احتمالاً جراحی نیاز خواهید داشت. در موارد شدید، پزشکان مجبور به قطع یک یا چند انگشت پا یا دست خواهند بود.
بیماران برگر چطور از خودشان مراقبت کنند؟
بهترین کاری که می‌توانید برای جلوگیری از وخیم تر شدن ترومبوآنژئیت انسدادی انجام دهید، ترک سیگار و هر نوع دخانیات است. همچنین بایستی از چسب‌های نیکوتین و ماری‌جوانا اجتناب کنید زیرا ترومبوآنژئیت انسدادی را تشدید می‌کند یا موجب ادامه بیماری می‌شود.
حدود پنجاه درصد از افرادی که بیماری ترومبوآنژئیت انسدادی دارند و به سیگار کشیدن ادامه می‌دهند، در نهایت نیاز به قطع عضو (آمپوتاسیون) در انگشت دست یا پا دارند. پس از ترک سیگار، بیماران مبتلا به ترومبوآنژئیت انسدادی به ندرت نیاز به قطع عضو دارند.
توصیه‌های دیگر برای این بیماری شامل:
- داروهایی که باعث انقباض عروق یا لخته شدن خون می‌شوند را مصرف نکنید.
- از قرار گرفتن در معرض سرما خودداری کنید.
- مصرف هر دارویی که پزشک برای شما تجویز کرده است، ادامه دهید.
- اندام یا پای آسیب دیده را از هر گونه آسیب دیدگی محافظت کنید.
چه زمانی بایستی به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم بیماری برگر را دارید یا اگر علائم بیماری در حال وخیم تر شدن است، از پزشک کمک بگیرید. اگر به ترومبوآنژئیت انسدادی مبتلا هستید، بایستی برای معاینات منظم به پزشک تان مراجعه کنید.
چه زمانی بایستی به اورژانس مراجعه کرد؟
اگر مشکوک به حمله قلبی یا سکته مغزی هستید، با 115 تماس بگیرید. همچنین، اگر بیماری برگر روی روده‌های شما تاثیر بگذارد یا اگر عفونت باعث شود تا پزشک انگشت دست یا پای شما را قطع کند، در این صورت نیاز به جراحی اورژانسی دارید.
چه سوالاتی بایستی از پزشک پرسید؟
- آیا ترک سیگار برای تسکین علائم کافی خواهد بود؟
- آیا پزشک می‌تواند در ترک سیگار به بیمار کمک کند؟
- آیا گروه‌های حمایتی برای ترک سیگار وجود دارند؟
- بهترین درمان برای من چیست؟
فرق بین بیماری برگر و بیماری رینود چیست؟
بیماری یا سندرم رینود یکی از علائم ترومبوآنژئیت انسدادی است. در افراد مبتلا به بیماری رینود، رگ‌های خونی در انگشتان پا و دست در پاسخ به سرما یا فشار تحلیل می‌روند. پوست به دلیل خون رسانی ناکافی به عروق، سفید یا کبود به نظر می‌رسد. بعد از چند دقیقه یا چند ساعت، پوست قرمز می‌شود و اندام بی‌حس یا سوزن سوزن می‌شود.
گرم کردن دستها، پوشیدن دستکش یا جوراب‌های گرم به تسکین درد کمک می‌کند. ترومبوآنژئیت انسدادی بیماری دردناکی است و علائم آن بسیار بیشتر از بیماری رینود است.
جمع بندی
برگر یک بیماری نادر است که رگ‌های خونی انگشتان دست، پا، بازوها و پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه می‌توان برای تسکین علائم دارو مصرف کرد، اما بهترین راه حل برای درمان ترومبوآنژئیت انسدادی ترک سیگار است. بیشتر افراد مبتلا به ترومبوآنژئیت انسدادی با ترک سیگار، کاهش چشمگیری در علائم خودشان داشته‌اند. از پزشکتان در مورد ترک سیگار کمک بگیرید تا سلامتی بهتری داشته باشید.
در کلینیک درد افتخار درمان برگر از طریق سمپاتکتومی با امواج رادیویی صورت میپذیرد. با این حال، مهم است که قبل از تصمیم‌گیری برای این روش، توسط پزشک متخصص بیماری برگر ویزیت شوید تا اطمینان حاصل شود که این روش مناسب وضعیت شما است.
