درد مزمن کمر از جمله عواملی است که میتواند کیفیت زندگی شما را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. درد کمر می تواند مانع از لذت بردن از ساده ترین کارهای روزمره شود. تصور کنید نتوانید با بچه هایتان بازی کنید، ورزش مورد علاقهتان را انجام دهید یا حتی بدون درد نفس بکشید؛ از اینرو دانستن روش مقابله با درد کمر ضروری است. تزریق با هدف کاهش درد کمر، برای بیماران مبتلا به دیسک کمر و درد مزمن کمر و ستون فقرات، فواید بسیاری دارد. تزریق از زمان تشخیص تا درمان درد، می تواند به شما کمک کند تا بر درد کمر غلبه کنید. به همین دلیل است که ما برای بیماران مبتلا به کمر درد مزمن یا دردهای شدید ناگهانی، آمپول های استروئیدی و سایر مداخلات دارویی را تجویز می کنیم. اما علی رغم وجود گزینههای مختلف، همیشه یافتن بهترین نقطه شروع و انتخاب بهترین آمپول کمردرد کار دشواری است.
در این مقاله، به عنوان راهنمای جامع و کامل، انواع روش های مختلف تزریق برای تسکین درد کمر، فواید و عوارض احتمالی هر کدام از روش ها و همچنین هزینه های مربوط به آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.
به چه علت تزریق برای درد کمر مفید است؟
تزریق برای درد کمر معمولاً به یکی از دلایل زیر یا ترکیبی از آنها انجام میشود:
- تشخیص: با تزریق مواد حاجب، پزشکان میتوانند تصویر دقیقتری از ستون فقرات و مشکلات احتمالی آن به دست آورند.
- تسکین درد: رایجترین دلیل تزریق، کاهش درد است. تزریق بیحسی و کورتیکواستروئید میتواند درد را به طور موقت یا برای طولانیمدت تسکین دهد.
- ثبات مفصل: برخی تزریقها به ترمیم شکستگیهای استخوانی و پایدارسازی مفاصل ستون فقرات کمک میکنند.
- بیهوشی قبل از عمل: در مواردی که نیاز به عمل جراحی یا روش های تهاجمی باشد؛ قبل از عمل، از طریق تزریق به ستون فقرات، بیحسی ایجاد می شود.
15 نوع روش تزریق برای تسکین درد کمر
در ادامه، هر یک از انواع مختلف تزریق برای درمان کمردرد و دیسک کمر را به طور مفصل بررسی میکنیم.
1. میلوگرام
هدف: تشخیص
میلوگرام آزمونی است که برای شناسایی و تشخیص مشکلات در کانال نخاعی انجام میشود. در این آزمایش، مادهای رنگی به ستون فقرات تزریق میشود تا پزشکان بتوانند ساختارهای ستون فقرات را واضحتر ببینند. همچنین، ممکن است از سیتیاسکن، امآرآی یا اشعه ایکس نیز استفاده شود تا پزشک بتواند وضعیت ستون فقرات و بافتهای اطراف آن را دقیقتر ارزیابی کند.
عوارض جانبی احتمالی میلوگرام عبارتند از:
- نشت مایع مغزی-نخاعی و سردرد
- کمآبی بدن
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- بیحسی موقت در پاها یا قسمت پایین کمر
2. دیسکوگرام
هدف: تشخیص مشکلات
دیسکوگرام آزمونی است که برای شناسایی و ارزیابی درد کمر، به ویژه زمانی که پزشک مشکوک به فتق دیسک باشد، انجام میشود. در این آزمایش، مادهای رنگی به دیسکهای بین مهرهای (بافت نرمی که بین مهرههای ستون فقرات قرار دارد) تزریق میشود. این ماده رنگی به پزشک کمک میکند تا با استفاده از اسکن، محل دقیق مشکل را شناسایی کند. در برخی موارد، دیسکوگرام برای تشدید درد کمر انجام میشود تا پزشک بتواند دیسک یا دیسکهای دردناک را دقیقتر مشخص کند. دیسکوگرام آزمونی بحثبرانگیز است، زیرا ممکن است گاهی باعث ایجاد یا بدتر شدن درد کمر شود.
عوارض جانبی احتمالی دیسکوگرام عبارتند از:
- عفونت دیسک
- نشت مایع مغزی- نخاعی و سردرد
- تشدید درد کمر
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
3. تزریق اپیدورال
هدف: تسکین درد
تزریق اپیدورال یکی از بهترین و رایج ترین روشهای شناخته شده برای تسکین کمردرد و دیسک کمر است. در این روش، با استفاده از بیحسی موضعی، دارویی مانند کورتیکواستروئید یا بیحسی به فضای اطراف نخاع تزریق میشود تا تورم و التهاب را کاهش داده و درد را تسکین دهد. آمپول اپیدورال استروئیدی برای درمان مشکلاتی مانند سیاتیک، فتق دیسک، آرتروز و دیگر دلایل کمر درد بسیار موثر است.
تزریق اپیدورال را میتوان در یکی از چهار ناحیه ستون فقرات انجام داد:
- گردنی (بالاترین قسمت ستون فقرات)
- سینهای (بالاترین قسمت ستون فقرات که قسمت میانی و بالای پشت را شامل میشود)
- کمری (پایینترین قسمت ستون فقرات)
- دنبالچهای (منطقه اطراف استخوان خاجی و دنبالچه)
عوارض جانبی اپیدورال
عوارضی که تجربه میکنید به دارویی که دریافت میکنید بستگی دارد. این مورد برای هر نوع تزریق درد کمر، صرف نظر از محل و نحوه تزریق، صادق است. بنابراین قبل از انجام عمل، عوارض جانبی احتمالی را با پزشک خود بررسی کنید.
عوارض جانبی گزارش شده از اپیدورال برای درد کمر شامل موارد زیر می شود:
- سرخ و گرم شدن صورت
- تغییرات قاعدگی
- احتباس آب
- نشت مایع مغزی-نخاعی که ممکن است باعث سردرد شود
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
4. تزریق مفصل فاست(Facet Joint Injections)
هدف: تسکین درد
مفاصل فاست، مانند لولاهایی هستند که مهرههای ستون فقرات را به هم متصل میکنند و به ما اجازه میدهند کمرمان را خم کنیم و بچرخانیم. وقتی این مفاصل ملتهب یا تحریک میشوند، ممکن است باعث درد کمر شوند. تزریق مفصل فاست روشی است که برای کاهش این درد انجام میشود. این مشکل گاهی اوقات در دوندهها دیده میشود.
تزریق مفصل فاست، مثل تزریق اپیدورال، با استفاده از داروهای بیحسی و ضدالتهاب، درد و تورم را کاهش میدهد. این تزریق را میتوان در هر قسمت از ستون فقرات، از گردن تا کمر، انجام داد. اما این روش درمانی فقط زمانی که علت درد شما مشکل در مفاصل فاست باشد، موثر است.
عوارض جانبی معمول این تزریق عبارتند از:
- درد، کبودی و کمی خونریزی در محل تزریق
- تورم و کبودی جزئی در اطراف محل تزریق
- درد خفیف و موقتی در ناحیه کمر
- تغییرات جزئی در دوره قاعدگی
- احتباس آب در بدن
5. بلوک شاخه میانی
هدف: تشخیص و کاهش درد
تزریق بلوک شاخه میانی، مثل تزریق مفصل فاست، برای کاهش درد استفاده میشود، اما مکانیسم عملکرد آنها کمی متفاوت است. براساس یک تحقیق، تفاوت چندانی بین این دو روش در کاهش درد کمر وجود ندارد.
عصبهای شاخه میانی، پیامهای درد را از مفاصل فاست به مغز میفرستند. تزریق بلوک شاخه میانی، با بیحس کردن این عصبها، به ما کمک میکند تا بفهمیم آیا درد شما از مشکل در مفاصل فاست ناشی میشود یا خیر.
عوارض جانبی احتمالی:
- بیحسی یا ضعف در ناحیه کمر، گردن یا پاها
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- آسیب به عصب
- نشت مایع مغزی-نخاعی که میتواند باعث سردرد شود.
6. قطع اعصاب مفصل فاست
هدف: کاهش درد
قطع اعصاب مفصل فاست روشی است که همراه با روشهای دیگر ممکن است برای از بین بردن دائمی دردهایی که از مفاصل فاست میآیند، استفاده شود.
در این روش، با استفاده از امواج رادیویی یا مواد شیمیایی، اعصابی که درد را به مغز میفرستند، از کار میافتند. به این ترتیب، درد کمر تا حدود یک سال کاهش مییابد. با این حال، اعصاب بعد از مدتی دوباره رشد میکنند و ممکن است نیاز به تکرار این روش باشد.
عوارض جانبی احتمالی:
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- نشت مایع مغزی نخاعی که میتواند باعث سردرد شود
- آسیب به عصب و ایجاد درد در نواحی دیگر
- بیحسی در ناحیهای که تزریق انجام شده است، مخصوصاً اگر از امواج رادیویی استفاده شود.
7. بلوک ریشه عصبی انتخابی
هدف: تشخیص و تسکین درد
بلوک ریشه عصبی روشی است که در آن داروی ضد التهاب و بیحسی به طور مستقیم به ریشه عصب آسیبدیده تزریق میشود. این تزریق در نقاط مختلف ستون فقرات قابل انجام است و برای تشخیص و درمان درد کمر استفاده میشود.
این روش میتواند نیاز به جراحی را تا 54 درصد کاهش دهد و تا شش ماه درد را تسکین بخشد. بلوک ریشه عصبی برای درمان درد سیاتیک، فتق دیسک کمر و برخی مشکلات ستون فقرات موثر است.
عوارض جانبی احتمالی:
- قرمزی و گرمی صورت
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- ضعف در ناحیه تحت تأثیر عصب
- نفوذ تصادفی به دیسک یا مفصل فاست
8. بلوک عصبی تخریبی
هدف: کاهش درد
این روش درمانی با سایر روشهای تسکین درد کمر متفاوت است. در حالی که روشهای دیگر از داروهای ضدالتهاب و بیحسی برای کاهش درد استفاده میکنند، بلوک عصبی تخریبی با هدف از بین بردن عصب دردناک انجام میشود تا سیگنالهای درد به مغز منتقل نشود.
برای پیدا کردن عصب هدف، از سونوگرافی یا روشهای تشخیصی دیگر استفاده میشود. سپس، با تزریق مادهای مانند الکل، عصب تخریب میشود تا دیگر قادر به ارسال پیام درد نباشد. این فرآیند، نورولیز نام دارد.
عوارض جانبی احتمالی
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- آسیب به بافتهای اطراف و مشکلات پوستی مانند ریزش مو یا تغییر رنگ پوست
- التهاب عصبهای دیگر
- در موارد نادر، فلج شدن بخشی از بدن به دلیل آسیب به اعصاب حرکتی
توجه: این روش تهاجمی است و ممکن است عوارض جدیتری نسبت به سایر روشها داشته باشد. بنابراین، معمولاً به عنوان آخرین گزینه در نظر گرفته میشود. قبل از تصمیمگیری، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
9. بلوک عصبی سمپاتیک
هدف: کاهش درد
بلوک عصبی سمپاتیک برای تسکین دردهایی به کار میرود که منشأ آنها اعصاب نخاعی بوده اما در نواحی دورتر از محل آسیب احساس میشوند. به عنوان مثال، اعصاب سمپاتیک در ناحیه کمر به پایین میتوانند باعث درد در پاها، مچ پا و کف پا شوند.
مکانیسم اثر این بلوک عصبی بر قطع انتقال سیگنالهای درد از اعصاب به مغز، استوار است. معمولاً از بیحسی موضعی و/یا کورتیکواستروئیدها برای این منظور استفاده میشود.
عوارض جانبی احتمالی:
- افت فشار خون
- افزایش ضربان قلب
- اسهال
- آسیب به عصب و/یا رگ خونی
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
10. بلوک پاراورتبرال
هدف: بیهوشی جراحی
بلوک پاراورتبرال برای کاهش درد در حین یا بعد از عمل جراحی استفاده میشود. این روش نسبتاً ساده است و عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر روشها دارد، بنابراین اغلب توسط متخصصان درد کمر ترجیح داده میشود.
مطالعات نشان دادهاند که اثر تسکین درد بلوکهای پاراورتبرال مشابه تزریق اپیدورال است. بلوکهای پاراورتبرال را میتوان در چندین سطح، معمولاً از ستون فقرات قفسه سینه، انجام داد.
عوارض جانبی بلوک پاراورتبرال:
- افت فشار خون
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- سوراخ شدن تصادفی ورید
- نشت مایع مغزی نخاعی که ممکن است باعث سردرد شود
- در موارد بسیار نادر، فرو ریختن ریه (پنوموتوراکس)
نکته: این روش برای کاهش درد حین یا بعد از عمل جراحی استفاده میشود و ممکن است برای درمان درد مزمن مناسب نباشد.
11.تزریق مفصل ساکروایلیاک
هدف: تشخیص و تسکین درد
مفاصل ساکروایلیاک، مفاصلی هستند که لگن را به قسمت پایینی ستون فقرات متصل میکنند. به عبارت دیگر، در هر طرف استخوان خاجی (ساکروم)، یک مفصل ساکروایلیاک وجود دارد.
اگر فکر میکنید درد شما از مفاصل ساکروایلیاک نشات میگیرد، تزریق به این مفاصل میتواند هم به تشخیص علت دردتان کمک کند و هم آن را درمان کند. تزریق به مفصل ساکروایلیاک یکی از روشهای درمانی متداول برای درد این مفصل است که در سیستم بهداشت عمومی انگلستان (NHS) ارائه شده است.
در طی این تزریق، ممکن است با تزریق ماده بیحسکننده یا مادهای که باعث ایجاد درد میشود، پزشک به تشخیص دقیق علت درد پی ببرد. همچنین، تزریق کورتیکواستروئید میتواند التهاب اطراف مفاصل را کاهش داده و درد را تسکین دهد.
عوارض جانبی احتمالی این روش عبارتند از:
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- تشدید موقتی درد کمر
- احساس گرما و سرخی در صورت
- تعریق
12.رادیوفرکوئنسی ابلیشن
هدف: تسکین درد
رادیوفرکوئنسی ابلیشن، شبیه به روش ریزوتومی مفصل فاست عمل میکند و نوعی درمان است که برای قطع انتقال سیگنالهای درد استفاده میشود. اما بر خلاف ریزوتومی که فقط روی اعصاب میانی اثر میگذارد، رادیوفرکوئنسی ابلیشن را میتوان برای انواع مختلفی از اعصاب به کار برد. در این روش تنها از امواج رادیویی برای از بین بردن بافت عصبی استفاده می شود.
برای انجام این روش، سوزن بسیار باریکی را به ناحیه دردناک ستون فقرات وارد میکنند. این روش برای درمان درد در ناحیه گردن، کمر و مفصل ساکروایلیاک کاربرد دارد.
عوارض جانبی احتمالی این روش عبارتند از:
- آسیب به اعصاب دیگر به طور تصادفی
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- آسیب به بافتهای اطراف و تغییرات پوستی
نکته مهم: رادیوفرکوئنسی ابلیشن یک روش تهاجمی است و ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. بنابراین قبل از انجام این روش، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا از مزایا و معایب آن به طور کامل آگاه شوید.
13. تزریق پلاکت غنی از پلاکت(PRP)
هدف: تسکین درد
PRP درمانی است که برای کاهش درد کمر استفاده میشود. در این روش، مقداری از خون خود فرد گرفته شده و پلاکتهای آن جدا میشود. سپس، این پلاکتها را دوباره به ناحیه دردناک تزریق میکنند تا روند بهبودی بافتها را تقویت کنند.
این روش درمانی نسبت به تزریقهای بیحسی موضعی و کورتیکواستروئیدی برای کمردرد، ایمنتر و موثرتر است. همچنین، تزریق PRP به دیسکهای ستون فقرات میتواند به کاهش درد و جلوگیری از تحلیل عضلات کمک کند.
عوارض جانبی احتمالی PRP:
- سرگیجه و ضعف
- درد، کبودی و خونریزی در محل تزریق
- آسیب به عصب یا بافت (در موارد نادر)
توجه: این روش درمانی معمولاً کم خطر است، اما مانند هر روش درمانی دیگری، ممکن است عوارضی داشته باشد. قبل از تصمیمگیری، حتما با پزشک خود مشورت کنید.عوارض جانبیPRP :
14. درمان با سلولهای بنیادی
هدف: تسکین درد
درمان با سلولهای بنیادی روشی نسبتاً جدید برای مقابله با کمردرد است که نتایج اولیه امیدوارکنندهای برای بیمارانی در مراحل اولیه تخریب دیسک نشان داده است. طبق یک مطالعه، 69 درصد از بیمارانی که با تزریق سلولهای بنیادی درمان شده اند، یک سال پس از عمل بیش از 50 درصد کاهش درد را گزارش داده اند. در مقایسه، تنها 33 درصد از گروه شاهد، همین میزان کاهش درد را گزارش کردند.
با این حال، این روش برای همه مناسب نیست – بیماران مبتلا به فتق دیسک شانس کمتری برای استفاده از درمان سلولهای بنیادی دارند.
انواع مختلفی از تزریق سلولهای بنیادی برای درمان کمردرد وجود دارد، اما این فناوری هنوز در مراحل اولیه خود است، بنابراین مدتی طول میکشد تا درمان با سلولهای بنیادی برای کمردرد به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد. این درمان معمولاً با برداشت سلولهای بنیادی خود بیمار، کشت آنها با عوامل رشد و تزریق مجدد آنها برای تقویت اطراف ستون فقرات انجام می شود.
عوارض جانبی درمان با سلولهای بنیادی:
- حالت تهوع و استفراغ
- درد، خونریزی و کبودی در محل تزریق
- تغییرات هورمونی
- تورم مفصل
- کاهش دامنه حرکتی در مفصل آسیب دیده
توجه: این روش درمانی هنوز در مراحل تحقیقاتی است و ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد. قبل از تصمیمگیری در مورد این درمان، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مطلب مرتبط: درمان آرتروز زانو و مفاصل با سلول بنیادی مزانشیمال
15. ورتبروپلاستی
هدف: تثبیت مفصل
ورتبروپلاستی برای درمان درد ناشی از شکستگی استخوان استفاده میشود. در این روش، سیمانی مخصوص به استخوان شکسته تزریق میشود تا استحکام و ساختار آن را تقویت کند.
اگرچه این روش نسبتاً پرخطر است، مطالعات نشان دادهاند که ورتبروپلاستی میتواند تسکین قابل توجهی برای درد کمر در برخی افراد ایجاد کند. این روش میتواند وابستگی به مسکنها را کاهش داده، تحرک را افزایش و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
عوارض جانبی ورتبروپلاستی:
- درد، خونریزی و کبودی در محل تزریق
- تنگی کانال نخاعی
- گیر افتادن عصب در ستون فقرات
- نشت سیمان (اگرچه در اکثر موارد علائمی ایجاد نمیکند)
- آسیب به کلیهها، ریشههای عصبی یا نخاع
توجه: این روش تهاجمی است و ممکن است عوارض جدی داشته باشد. قبل از تصمیمگیری، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
رایج ترین روش تزریق برای تسکین درد کمر کدام است؟
تزریق اپیدورال استروئیدی یکی از رایجترین روشهای درمان کمردرد و دیسک کمر است. این روش با بیش از 60 سال سابقه در درمان بیماران مبتلا به دیسک کمر و سندرم تونل، به عنوان یک روش استاندارد برای تسکین درد کمر شناخته میشود.
بهترین روش تزریق برای کاهش درد کمر کدام است؟
یک نسخه واحد برای درمان درد کمر از طریق تزریق برای همه وجود ندارد. داشتن یک انتخاب مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- تشخیص بیماری: نوع تزریق باید با نوع مشکل کمر شما مطابقت داشته باشد.
- سوابق پزشکی: برخی بیماریها یا داروها ممکن است مانع از انجام برخی تزریقها شوند.
- علائم: برخی تزریقها علائم درد را تسکین میدهند، در حالی که برخی دیگر علت اصلی مشکل را درمان میکنند.
- ارزیابی ریسک: شما و تیم پزشکیتان باید به دقت عوارض جانبی احتمالی هر نوع تزریق را بررسی کنید.
به عبارت دیگر، تصمیمگیری در مورد نوع تزریق باید با توجه به شرایط خاص هر فرد و با مشورت پزشک متخصص درد انجام شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره در مورد بهترین نوع تزریق برای درد کمر خود، میتوانید با کلینیک فوق تخصصی درد افتخار تماس بگیرید.