پوکی استخوان (Osteoporosis) را اغلب «بیماری خاموش» می‌نامند زیرا در بیشتر موارد، بافت استخوانی بدون هیچ نشانه‌ای از بین می‌رود. هنگامی که پوکی استخوان وخیم می‌شود باعث شکستگی‌های متعدد در استخوان و یا ایجاد گوژپشتی (Kyphosis) می‌گردد. گوژپشتی عبارت از فشردگی مهره‌های ستون فقرات بر روی یکدیگر است که گاهی به آن گوژپشتی داوگر (Dowager’s Hump) نیز گفته می‌شود. هم شکستگی‌ها و هم گوژپشتی می‌تواند برای فرد بسیار دردناک باشد. این دردها غالباً شدیدتر از دردهای عادی است و بسیاری از مردم با افزایش سن آن را بیشتر حس می‌کنند. شکستگی‌ها و دردهای پوکی استخوان ممکن است در یک حرکت ساده که خطرناک به نظر نمی‌رسد، رخ دهد. این شکستگی‌ها برای ترمیم شدن به ماه‌ها زمان نیاز دارند.
نشانه‌های درد ناشی از پوکی استخوان
در مراحل اولیه پوکی استخوان هیچ نشانه‌ای وجود ندارد و بیماران در بیشتر اوقات، بعد از شکستگی استخوان به وجود این بیماری پی می‌برند. با این حال، تشخیص زود هنگام پوکی استخوان ممکن است از طریق تشخیص درد انجام پذیرد. دلیل عمده دردهای پوکی استخوان فشردگی مهره‌ها ناشی از شکستگی ستون فقرات است. این درد ممکن است نشانه‌های زیر را داشته باشد:
- درد شدید و ناگهانی در ناحیه پشت که هنگام ایستادن یا راه رفتن بیشتر می‌شود.
- برخی دردها که با دراز کشیدن رفع می‌شوند.
- درد ناشی از چرخیدن و خم شدن
- کوتاه‌تر شدن قد
- انحنا در ستون فقرات
دلایل بروز درد ناشی از پوکی استخوان
دلیل بروز درد در افراد مبتلا به پوکی استخوان این است که وقتی ستون فقرات از محل شکستگی‌ها فرو می‌ریزد، به شکل منحنی در آمده و این امر باعث می‌شود تا شکم به سمت جلو بیاید و در نتیجه، دنده‌ها که اغلب به روی لگن منتهی می‌شوند را تحت تأثیر قرار دهد. ساییده شدن یک استخوان بر روی استخوان دیگر باعث ایجاد درد خواهد شد. گرفتگی عضلانی (Spasm) نیز باعث ایجاد درد در افراد مبتلا به پوکی استخوان می‌شود. در این شرایط، هنگامی که عضله جهت حفاظت از مفاصل و استخوان‌ها در حالت انقباض قرار می‌گیرد، اعصاب فشرده شده و این امر باعث ایجاد درد می‌شود. در برخی افراد، شکستگی‌های میکروسکوپی که در بعضی استخوان‌های نازک شده به وجود می‌آید، بسیار دردناک است. بیماران این احساس را همانند دندان دردی می‌دانند که در اعماق استخوان وجود دارد.
تشخیص و کنترل درد ناشی از پوکی استخوان
تشخیص دقیق درد بسیار مهم است. بسیاری از دردهای مزمن پشت ممکن است به دلایل دیگری غیر از پوکی استخوان همانند استئوآرتریت یا تحلیل مهره‌های ستون فقرات باشند. دکتر کامبیز باقرزادی با تشخیص دقیق درد ناشی از پوکی استخوان و تجویز داروهای مناسب، قادر به کنترل درد خواهند بود و به این ترتیب به بیمارانی که از چنین دردهایی رنج می‌برند، کمک قابل توجهی می‌کنند.
جهت کنترل درد در چنین عارضه‌ای از ضد دردهای مخدر، ضد التهاب‌ها (همچون آسپرین و بروفن) و داروهای شل‌کننده عضلانی که موجب کاهش درد می‌شوند، استفاده می‌شود. در مواردی که درد شدید است، می‌توان از روش سمپاتکتومی جهت از بین بردن اعصابی که منطقه دردناک را عصب‌دهی می‌کنند، استفاده کرد.
منابع:
